Tại sao ngủ ngáy và cách khắc phục để cải thiện giấc ngủ

Ngủ ngáy là tình trạng phổ biến nhưng thường bị xem nhẹ. Không chỉ gây khó chịu cho người bên cạnh, ngủ ngáy còn có thể là dấu hiệu của nhiều vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Hiểu rõ tại sao ngủ ngáy và cách khắc phục sẽ giúp bạn cải thiện giấc ngủ sâu, giảm mệt mỏi và nâng cao chất lượng sống hằng ngày.

Bài viết dưới đây Sakae Pharma sẽ giải thích một cách đơn giản, dễ hiểu và đầy đủ nhất về nguyên nhân, mức độ nguy hiểm và những biện pháp khắc phục ngủ ngáy hiệu quả.

Ngủ ngáy là gì?

Ngủ ngáy là âm thanh phát ra khi luồng không khí đi qua đường hô hấp bị cản trở trong lúc ngủ. Khi các mô ở cổ họng rung lên, đặc biệt là khi khí quản, lưỡi hoặc niêm mạc mũi bị hẹp, âm thanh ngáy sẽ xuất hiện.

Ngủ ngáy có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng phổ biến hơn ở người trưởng thành, người thừa cân, người có cấu trúc đường thở bất thường hoặc những ai gặp vấn đề về hô hấp. Dù thường bị coi là “vô hại”, ngủ ngáy đôi khi lại cảnh báo rủi ro sức khỏe nghiêm trọng hơn.

>>> Xem thêm: Ngủ ngáy là bệnh gì? Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị hiệu quả

Tại sao ngủ ngáy?

Để trả lời câu hỏi tại sao ngủ ngáy, cần hiểu rằng nguyên nhân luôn liên quan đến sự tắc nghẽn hoặc hẹp đường thở. Một số yếu tố phổ biến nhất bao gồm:

1. Nghẹt mũi hoặc viêm mũi

Nghẹt mũi là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất khiến bạn ngủ ngáy. Khi niêm mạc mũi bị sưng viêm do cảm lạnh, viêm xoang, dị ứng hoặc thay đổi thời tiết, luồng khí qua mũi bị cản trở đáng kể. Lúc này, cơ thể buộc phải thở bằng miệng, khiến không khí đi vào đường hô hấp với áp lực lớn hơn. Áp lực này làm rung các mô mềm ở cổ họng như lưỡi gà, niêm mạc họng, dẫn đến tiếng ngáy.

Nếu tình trạng nghẹt mũi diễn ra thường xuyên, tiếng ngáy sẽ xuất hiện liên tục và có thể nặng hơn khi bạn nằm ngửa hoặc ở phòng có độ ẩm thấp.

2. Cấu trúc đường thở bất thường

Một số người có cấu trúc đường thở hẹp bẩm sinh hoặc do bệnh lý, khiến nguy cơ ngủ ngáy cao hơn bình thường. Ví dụ: amidan to gây chèn ép vùng họng, lưỡi lớn dễ tụt về phía sau khi ngủ, vách ngăn mũi lệch làm giảm không gian luồng khí đi qua mũi, hoặc cuống mũi phì đại khiến hơi thở bị cản trở.

Tất cả những yếu tố này đều khiến không khí khó lưu thông, tăng áp lực lên mô mềm vùng hầu họng, làm chúng rung lên và tạo thành tiếng ngáy. Những người có cấu trúc đường thở bất thường thường ngủ ngáy từ nhỏ và mức độ nặng hơn khi tăng cân, mệt mỏi hoặc uống rượu bia.

3. Thừa cân, béo phì

Thừa cân là một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu gây ngủ ngáy. Khi cơ thể tích tụ quá nhiều mỡ, đặc biệt là quanh cổ và vùng hàm dưới, đường thở sẽ bị thu hẹp đáng kể. Không gian đường khí bị giảm khiến không khí phải đi qua khe hẹp với tốc độ lớn hơn, tạo ra tiếng ngáy rõ rệt.

Ngoài ra, mỡ nội tạng cũng làm giảm dung tích phổi, gây khó khăn cho việc duy trì nhịp thở đều khi ngủ. Người thừa cân không chỉ dễ ngủ ngáy mà còn có nguy cơ xuất hiện hội chứng ngưng thở khi ngủ, tình trạng nguy hiểm cần được can thiệp y tế.

4. Ngủ sai tư thế

Tư thế ngủ có ảnh hưởng lớn đến việc bạn có ngáy hay không. Khi nằm ngửa, trọng lực khiến lưỡi và mô mềm ở cổ họng rơi về phía sau, chặn một phần đường thở. Điều này làm không khí đi qua khó khăn, gây rung mô và tạo ra tiếng ngáy. Đây là lý do nhiều người nằm nghiêng thì không ngáy, nhưng nằm ngửa lại ngáy rất to. Việc thay đổi tư thế ngủ, dùng gối nâng đầu hoặc gối đặc biệt chống ngáy có thể giúp giảm đáng kể tần suất ngủ ngáy.

5. Uống rượu hoặc dùng thuốc an thần trước khi ngủ

Rượu, thuốc ngủ và thuốc an thần có tác dụng làm thư giãn cơ bắp, nhưng đồng thời cũng làm giãn cơ vùng hầu họng quá mức. Khi cơ bị thả lỏng, đường thở dễ bị hẹp lại, khiến mô mềm rung mạnh hơn bình thường và tạo ra tiếng ngáy lớn. Đặc biệt, việc uống rượu ngay trước khi ngủ còn khiến phản xạ thần kinh chậm lại, giảm khả năng duy trì nhịp thở ổn định, làm tình trạng ngáy trở nên nặng và kéo dài hơn. Đây là lý do nhiều người không ngáy thường xuyên nhưng mỗi khi uống rượu lại ngáy rất to.

6. Tuổi tác

Khi tuổi tác tăng lên, các cơ ở cổ họng và mô mềm dần mất đi độ đàn hồi, trở nên lỏng lẻo và dễ rung hơn. Đây là quá trình tự nhiên của cơ thể nhưng lại làm tăng nguy cơ ngủ ngáy ở người trung niên và người lớn tuổi. Bên cạnh đó, nhiều người ở độ tuổi này còn mắc các bệnh lý hô hấp mạn tính, viêm mũi dị ứng hoặc thừa cân, tất cả đều khiến tiếng ngáy xuất hiện thường xuyên hơn. Dù không phải lúc nào cũng nguy hiểm, nhưng ngủ ngáy khi lớn tuổi cần được theo dõi vì có thể liên quan đến hội chứng ngưng thở khi ngủ.

>>> Xem thêm: Nguyên nhân gây ngủ ngáy ở nữ giới

Ngủ ngáy có nguy hiểm không?

Không phải lúc nào ngủ ngáy cũng nguy hiểm, nhưng nếu xảy ra thường xuyên hoặc kèm triệu chứng bất thường, nó có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Dưới đây là một số nguy cơ bạn không nên bỏ qua:

1. Giảm chất lượng giấc ngủ

Người ngủ ngáy dễ thức giấc giữa đêm, ngủ không sâu, dẫn đến:

• Mệt mỏi ban ngày
• Khó tập trung
• Cáu gắt

2. Tăng nguy cơ bệnh tim mạch

Nhiều nghiên cứu cho thấy ngủ ngáy kéo dài liên quan đến:

• Tăng huyết áp
• Rối loạn nhịp tim
• Nguy cơ đột quỵ cao hơn

3. Hội chứng ngưng thở khi ngủ (OSA)

Đây là dạng ngủ ngáy nguy hiểm nhất, khi nhịp thở bị ngắt quãng nhiều lần vào ban đêm. Người mắc OSA có thể ngưng thở từ 10 – 30 giây hoặc nhiều hơn, gây giảm oxy cấp tính.

Biểu hiện cảnh báo OSA:

• Ngủ ngáy rất to
• Bị nghẹt thở khi ngủ
• Dậy vẫn mệt
• Đau đầu buổi sáng

4. Ảnh hưởng đến người xung quanh

Âm thanh lớn gây phiền toái, làm người ngủ chung mất ngủ, từ đó làm giảm chất lượng cuộc sống.

Cách giảm ngủ ngáy hiệu quả tại nhà

Tin vui là đa số trường hợp ngủ ngáy có thể cải thiện bằng những biện pháp đơn giản, dễ thực hiện dưới đây.

1. Thay đổi tư thế ngủ

• Nằm nghiêng giúp đường thở mở rộng hơn
• Tránh nằm ngửa
• Dùng gối nâng nhẹ phần đầu

2. Giảm cân nếu thừa cân

Giảm 5 – 10% cân nặng có thể giúp cải thiện ngủ ngáy rõ rệt nhờ giảm áp lực lên đường thở.

3. Giữ mũi thông thoáng

• Rửa mũi bằng nước muối sinh lý
• Dùng máy tạo ẩm không khí
• Tránh tiếp xúc dị nguyên (phấn hoa, lông thú, bụi)

4. Tránh rượu bia và thuốc an thần trước khi ngủ

Những chất này làm giãn cơ quá mức, khiến tiếng ngáy nặng hơn.

5. Thiết lập thói quen ngủ lành mạnh

• Ngủ đủ giấc
• Giảm stress
• Tránh thức khuya
• Tắt thiết bị điện tử trước khi ngủ 30 phút

6. Luyện tập cơ vùng hầu họng

Một số bài tập giúp tăng sức mạnh cơ đường thở như:

• Hát
• Thổi bóng
• Bài tập yoga cho hơi thở

>>> Xem thêm: 

• 7 cách ngủ không ngáy giúp ngủ sâu và hiệu quả hơn
• 10 mẹo chữa ngủ ngáy hiệu quả tại nhà

Thiết bị hỗ trợ hô hấp AirPhysio

Tính năng nổi bật

• Làm sạch đường thở: loại bỏ đờm, chất nhầy, giảm tắc nghẽn đường thở
• Góp phần hỗ trợ tăng dung tích phổi tự nhiên, cải thiện chức năng hô hấp, giúp bạn thở dễ dàng hơn.
• Hỗ trợ quá trình phục hồi sau phẫu thuật như: phẫu thuật tim, phẫu thuật ổ bụng…việc sử dụng Airphysio giúp kích thích việc đào thải chất bài tiết, ngăn ngừa xẹp phổi và tăng thể tích phổi của bệnh nhân.
• Kiểm soát bệnh hen suyễn hiệu quả, giảm ngủ ngáy và mắc chứng ngừng thở khi ngủ

XEM CHI TIẾT

Kết luận

Ngủ ngáy không chỉ là vấn đề gây khó chịu mà đôi khi còn là tín hiệu cảnh báo sức khỏe đáng chú ý. Hiểu rõ tại sao ngủ ngáy và áp dụng những biện pháp khắc phục phù hợp sẽ giúp bạn cải thiện chất lượng giấc ngủ, giảm mệt mỏi và tăng sự tỉnh táo mỗi ngày.Nếu tình trạng kéo dài hoặc kèm triệu chứng nguy hiểm, hãy tìm tới bác sĩ để được tư vấn chuyên sâu.

• Liên hệ để tư vấn và mua Airphysio: 088 682 7766
• Mua trực tiếp sản phẩm AirPhysio tại đây.