Thực trạng ô nhiễm không khí ở Hà Nội: Bụi mịn PM2.5 đang vượt mức an toàn?

Ô nhiễm không khí ở Hà Nội đã trở thành vấn đề nóng trong nhiều năm gần đây, đặc biệt trong mùa đông, thời điểm xuất hiện nghịch nhiệt khiến chất ô nhiễm bị “mắc kẹt” ở tầng thấp. Trong đó, bụi mịn PM2.5 là yếu tố nguy hiểm nhất, liên tục vượt ngưỡng an toàn theo khuyến cáo WHO. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân, đặc biệt là hệ hô hấp. Cùng Sakae Pharma tìm hiểu nhé!

Thực trạng ô nhiễm không khí ở Hà Nội

Hà Nội thường xuyên nằm trong top các thành phố ô nhiễm nhất thế giới vào sáng sớm và buổi tối. Dữ liệu từ các trạm quan trắc cho thấy, nhiều khu vực ghi nhận chỉ số AQI ở mức đỏ – tím, tương đương mức không tốt cho sức khỏe hoặc nguy hại.

Nguyên nhân chủ yếu đến từ:

• Mật độ phương tiện giao thông lớn
• Đô thị hóa nhanh
• Điều kiện thời tiết mù sương, nghịch nhiệt
• Tác động từ nhà máy ven đô

Mỗi khi chỉ số bụi mịn tăng cao, người nhạy cảm như trẻ em, người cao tuổi, người bệnh hô hấp thường gặp khó thở, ho, viêm mũi hoặc mệt mỏi kéo dài.

Bụi mịn PM2.5 là gì và vì sao nguy hiểm?

Bụi mịn PM2.5

PM2.5 là những hạt bụi có đường kính ≤ 2,5 micromet, nhỏ gấp 30 lần đường kính sợi tóc. Kích thước siêu nhỏ giúp chúng dễ dàng đi sâu vào phế nang, thậm chí lọt vào máu và gây viêm toàn thân.

Tác hại của bụi mịn PM2.5

Các nghiên cứu chỉ ra PM2.5 liên quan đến:

• Hen suyễn, COPD, viêm phế quản mạn
• Tăng nguy cơ đột quỵ, nhồi máu cơ tim
• Suy giảm chức năng phổi ở trẻ em
• Rối loạn miễn dịch, nguy cơ ung thư phổi

WHO đánh giá PM2.5 là một trong những tác nhân gây tử vong sớm lớn nhất toàn cầu.

>>>  Xem thêm: Tác hại của ô nhiễm không khí ở Hà Nội ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân như thế nào?

Chỉ số bụi mịn và các chất ô nhiễm ở Hà Nội hiện nay

Bụi mịn PM2.5 vượt ngưỡng an toàn

Theo khuyến cáo của WHO, giới hạn PM2.5 an toàn là:

• 24 giờ: ≤ 15 µg/m³
• Trung bình năm: ≤ 5 µg/m³

Trong nhiều ngày mùa đông, chỉ số bụi mịn ở Hà Nội có thể đạt 70 – 150 µg/m³, gấp 5 – 10 lần mức khuyến cáo. Đây là nguyên nhân chủ yếu khiến AQI tăng vọt lên mức đỏ hoặc tím.

Các chất ô nhiễm khác

Ngoài PM2.5, không khí còn ghi nhận:

• PM10: bụi kích thước lớn hơn, gây kích ứng mắt, mũi
• NO₂: từ khí thải xe máy, ô tô
• SO₂, CO: từ hoạt động đốt cháy nhiên liệu

Sự kết hợp của các chất này khiến ô nhiễm không khí ở Hà Nội diễn biến phức tạp, khó kiểm soát.

Nguyên nhân khiến Hà Nội ô nhiễm ngày càng tăng

Tình trạng ô nhiễm không khí ở Hà Nội ngày càng nghiêm trọng do sự kết hợp của nhiều yếu tố, đặc biệt là sự gia tăng bụi mịn PM2.5 từ các nguồn giao thông, xây dựng, sản xuất và ảnh hưởng của thời tiết và địa hình. Những yếu tố này cộng hưởng khiến chất lượng không khí liên tục ở mức kém, thậm chí nguy hại vào mùa đông.

Giao thông đô thị đông đúc

Giao thông là nguồn phát thải lớn nhất tại Hà Nội. Mật độ phương tiện cá nhân dày đặc, đặc biệt là xe máy cũ và ô tô chạy dầu, làm lượng khí NO₂, CO, SO₂ và bụi mịn PM2.5 tăng mạnh vào giờ cao điểm. Nhiều tuyến đường thường xuyên ùn tắc, khiến khí thải không thoát ra mà tích tụ ngay tại khu vực đông dân.

Bên cạnh đó, lượng xe đã sử dụng lâu năm không đạt chuẩn khí thải tạo ra lượng lớn hạt bụi siêu nhỏ, là nguyên nhân chính khiến chỉ số bụi mịn ở các quận nội thành như Cầu Giấy, Phạm Văn Đồng, Mỹ Đình liên tục vượt ngưỡng an toàn.

Hoạt động xây dựng, sản xuất

Ô nhiễm không khí ở Hà Nội còn tăng mạnh do các công trình xây dựng và hoạt động công nghiệp. Nhiều công trình chưa được che chắn đúng quy định, khiến bụi vật liệu bay vào không khí, bám dày trên đường và khu dân cư lân cận. Xe chở đất đá không phủ bạt đầy đủ khiến bụi lan rộng trên các tuyến đường lớn.

Ngoài ra, tại các khu công nghiệp ở ngoại thành, việc đốt nhiên liệu trong sản xuất tạo ra lượng lớn khí độc hại và bụi mịn. Vào mùa gặt, tình trạng đốt rơm rạ từ các huyện ngoại thành như Sóc Sơn, Đông Anh cũng khiến nồng độ PM2.5 đột ngột tăng cao.

Thời tiết và địa hình

Thời tiết và địa hình Hà Nội góp phần khiến ô nhiễm trở nên trầm trọng hơn. Vào mùa đông và đầu xuân, hiện tượng nghịch nhiệt xảy ra khi tầng không khí lạnh nằm sát mặt đất bị chặn lại bởi lớp không khí ấm phía trên, khiến bụi mịn không thể khuếch tán mà bị giữ lại gần mặt đất.

Khi trời không có gió hoặc mưa, bụi và khí độc không được “rửa trôi”, dẫn đến tích tụ nồng độ cao trong nhiều ngày liên tiếp. Địa hình tương đối kín, mang tính lòng chảo nhẹ cũng làm quá trình thoát khí thải chậm hơn, khiến chất lượng không khí càng dễ suy giảm, đặc biệt vào sáng sớm và chiều tối.

Ảnh hưởng của bụi mịn PM2.5 lên sức khỏe người dân Hà Nội

Trong những ngày chỉ số AQI tăng cao, người dân Hà Nội dễ gặp phải hàng loạt triệu chứng khó chịu do bụi mịn PM2.5 xâm nhập sâu vào phổi. Nhiều người ghi nhận cảm giác khó thở, đau tức ngực, hơi thở nặng hơn bình thường, đặc biệt là khi vận động hoặc di chuyển ngoài trời. Tình trạng ho khan, ho kéo dài, khô họng hoặc chảy nước mũi cũng trở nên phổ biến do lớp niêm mạc bị kích ứng. Không chỉ đường thở, mắt cũng bị ảnh hưởng, gây cay rát và chảy nước mắt. Khi nồng độ PM2.5 duy trì cao cả ngày, cơ thể thường xuất hiện cảm giác mệt mỏi, uể oải và giảm khả năng tập trung.

Về lâu dài, việc hít phải bụi mịn có thể dẫn đến nhiều vấn đề nghiêm trọng hơn. Tình trạng viêm phế quản mạn và hen suyễn có thể tái phát liên tục hoặc trở nặng. Ở những người có bệnh nền hô hấp, PM2.5 làm tăng nguy cơ bùng phát các đợt cấp COPD – nguy hiểm nhất là suy hô hấp đột ngột. Không chỉ người lớn, trẻ nhỏ sống tại khu vực ô nhiễm còn đối mặt với nguy cơ ảnh hưởng đến quá trình phát triển phổi, khiến dung tích phổi giảm và khả năng miễn dịch hô hấp yếu hơn theo thời gian.

Việc tiếp xúc với bụi mịn kéo dài khiến phổi hoạt động vất vả hơn và khả năng tự làm sạch suy giảm đáng kể. Đây cũng là lý do các thiết bị hỗ trợ làm thông đường thở như AirPhysio được nhiều gia đình quan tâm. Cơ chế dao động áp lực dương OPEP của AirPhysio giúp long đờm, hỗ trợ tống chất bẩn ra khỏi phổi tự nhiên hơn thông qua cách ho, từ đó giảm cảm giác nặng ngực, khó thở và tăng khả năng làm sạch đường hô hấp trong bối cảnh ô nhiễm không khí ngày càng nghiêm trọng.

Thiết bị hỗ trợ hô hấp AirPhysio

Tính năng nổi bật

• Làm sạch đường thở: loại bỏ đờm, chất nhầy, giảm tắc nghẽn đường thở
• Góp phần hỗ trợ tăng dung tích phổi tự nhiên, cải thiện chức năng hô hấp, giúp bạn thở dễ dàng hơn.
• Hỗ trợ quá trình phục hồi sau phẫu thuật như: phẫu thuật tim, phẫu thuật ổ bụng…việc sử dụng Airphysio giúp kích thích việc đào thải chất bài tiết, ngăn ngừa xẹp phổi và tăng thể tích phổi của bệnh nhân.
• Kiểm soát bệnh hen suyễn hiệu quả, giảm ngủ ngáy và mắc chứng ngừng thở khi ngủ

XEM CHI TIẾT

Kết luận

Ô nhiễm không khí ở Hà Nội vẫn đang ở mức đáng báo động, đặc biệt khi bụi mịn PM2.5 thường xuyên vượt mức an toàn theo tiêu chuẩn WHO. Để bảo vệ sức khỏe, mỗi người cần chủ động theo dõi chỉ số bụi mịn, sử dụng khẩu trang đạt chuẩn và các thiết bị hỗ trợ hô hấp.

Những giải pháp như dùng AirPhysio, duy trì lối sống lành mạnh và cải thiện không khí trong nhà sẽ giúp lá phổi được bảo vệ tốt hơn trong thời gian dài.

• Liên hệ để tư vấn và mua Airphysio: 088 682 7766
• Mua trực tiếp sản phẩm AirPhysio tại đây.