Xử trí hạ đường huyết: Cách ứng phó nhanh và an toàn

Hạ đường huyết (hypoglycemia) là tình trạng lượng đường trong máu giảm xuống mức quá thấp, thường dưới 70 mg/dL. Nếu không được xử trí đúng cách và kịp thời, người bệnh có thể rơi vào hôn mê, co giật và nguy hiểm đến tính mạng. Bài viết này Sakae Pharma sẽ giúp bạn hiểu rõ xử trí hạ đường huyết như thế nào hiệu quả và an toàn, đặc biệt với người đang điều trị tiểu đường.

1. Nhận biết dấu hiệu hạ đường huyết

Trước khi xử trí, bạn cần phát hiện dấu hiệu cảnh báo sớm để phản ứng kịp thời:

Triệu chứng nhẹ đến trung bình:

  • Đói bụng, run tay chân
  • Đổ mồ hôi lạnh, tim đập nhanh
  • Mệt mỏi, chóng mặt, nhức đầu
  • Cáu gắt, lo âu, lơ mơ

Triệu chứng nặng:

  • Mất tập trung, nhìn mờ
  • Mất ý thức, co giật, hôn mê
Dấu hiệu hạ đường huyết
Dấu hiệu hạ đường huyết

2. Nguyên nhân phổ biến gây hạ đường huyết

Hiểu rõ nguyên nhân giúp bạn chủ động phòng tránh. Một số nguyên nhân thường gặp gồm:

  • Dùng quá liều insulin hoặc thuốc hạ đường huyết
  • Bỏ bữa, ăn muộn hoặc ăn không đủ tinh bột
  • Tăng vận động đột ngột mà không điều chỉnh liều insulin/thuốc
  • Uống rượu khi đói
  • Bệnh lý khác: rối loạn nội tiết, bệnh gan, thận

3. Xử trí hạ đường huyết tại nhà: 4 bước nhanh và đúng

Khi xuất hiện các dấu hiệu nhẹ đến trung bình, người bệnh cần được xử trí hạ đường huyết tại nhà ngay lập tức theo quy tắc 15–15:

Bước 1: Kiểm tra đường huyết (nếu có thiết bị)

  • Nếu < 70 mg/dL → xử trí ngay
  • Nếu không có máy đo → vẫn nên xử trí nếu có triệu chứng rõ ràng

📌 Sử dụng thiết bị như máy đo đường huyết liên tục LinX CGM giúp theo dõi và cảnh báo tụt đường huyết liên tục mà không cần chích máu.

Bước 2: Nạp ngay 15g đường hấp thu nhanh

Một số lựa chọn tương đương 15g đường:

  • 3 viên glucose 5g
  • 1/2 ly nước ngọt có đường (~150ml)
  • 1 muỗng canh đường pha với nước ấm
  • 1 ly sữa tươi không tách béo

Không dùng socola hoặc thức ăn chứa nhiều chất béo vì sẽ làm chậm hấp thu đường.

Bước 3: Chờ 15 phút và đo lại đường huyết

  • Nếu vẫn < 70 mg/dL → lặp lại bước 2
  • Nếu ổn định → ăn bữa chính hoặc bữa phụ để duy trì đường huyết

Bước 4: Ghi nhận sự kiện

  • Ghi lại thời gian, mức đường huyết và triệu chứng để báo cho bác sĩ điều chỉnh thuốc nếu cần.
4 bước xư trí hạ đường huyết nhanh tại nhà
4 bước xử trí hạ đường huyết nhanh tại nhà

4. Khi nào cần gọi cấp cứu?

Nếu người bệnh có triệu chứng nặng hoặc mất ý thức, không được ép ăn hay uống vì dễ gây sặc. Hãy:

  • Gọi ngay 115 hoặc số cấp cứu địa phương
  • Nếu có sẵn Glucagon, tiêm theo hướng dẫn bác sĩ
  • Đặt người bệnh nằm nghiêng, theo dõi mạch, nhịp thở trong khi chờ cấp cứu

📌 Cảnh báo: Không tự ý cho uống nước đường khi người bệnh bất tỉnh hoặc không phản ứng.

Xử trí hạ đường huyết
Xử trí hạ đường huyết

5. Phòng ngừa hạ đường huyết tái phát

Sau khi xử lý xong, điều quan trọng là phòng ngừa không để tụt đường huyết lặp lại bằng các biện pháp:

  • Không bỏ bữa, ăn đúng giờ
  • Mang theo kẹo ngọt, viên glucose bên mình
  • Không tập thể dục quá sức khi đói
  • Kiểm tra đường huyết trước khi đi ngủ
  • Sử dụng thiết bị đo đường huyết liên tục LinX CGM để kiểm soát an toàn 24/7

Việc xử lý hạ đường huyết đúng cách không chỉ giúp bảo vệ người bệnh mà còn góp phần nâng cao chất lượng sống và giảm nguy cơ nhập viện.

Phòng ngừa hạ đường huyết
Phòng ngừa hạ đường huyết

Kết luận

Xử trí hạ đường huyết không khó, nhưng cần thực hiện đúng – nhanh – kịp thời để tránh những biến chứng nguy hiểm. Người tiểu đường và người thân nên được hướng dẫn rõ ràng để có thể chủ động xử lý và phòng ngừa trong mọi tình huống.